Ευκαιρίες και Προκλήσεις στην Ευρώπη και την Ελλάδα από την Εμπορική Πολιτική των ΗΠΑ
Μία αποκαλυπτική συζήτηση στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται στους Δελφούς από τις 9 έως 12 Απριλίου, ανέδειξε τις ευκαιρίες που φέρνει η νέα εμπορική πολιτική των ΗΠΑ τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ελλάδα, καθώς και την επιτακτική ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας μας.
Η Άννα Διαμαντοπούλου, πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ, τόνισε ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει δύο κύριες προκλήσεις ως αποτέλεσμα της πρόσφατης αλλαγής στην αμερικανική πολιτική. «Η πρώτη αφορά την οικονομία και τους δασμούς, ενώ η δεύτερη την αμυντική πολιτική» είπε. Επίσης, επεσήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι στιγμής έχει ανταποκριθεί με ψυχραιμία, υπογραμμίζοντας ότι «δεν πρέπει να κλαίμε τη μοίρα μας, διαφορετικά θα οδηγηθούμε σε παράλυση».
Η συζήτηση, που συντονίστηκε από την Μαρία-Νεφέλη Σαράφογλου, δημοσιογράφο και παρουσιάστρια του ΑΝΤ1, αναφέρθηκε και σε ένα άρθρο του Μάριο Ντράγκι, το οποίο τονίζει ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να επικεντρώνεται στους δασμούς Τραμπ, αλλά στις παράλειψές της. Η κ. Διαμαντοπούλου εξήγησε ότι η ενιαία αγορά της Ευρώπης δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε, καθώς υπάρχουν υψηλοί εσωτερικοί φόροι και έλλειψη ενότητας στην ενεργειακή και κεφαλαιαγορά.
Η επικεφαλής του ΔΙΚΤΥΟΥ υπογράμμισε ότι δεν είναι απαραίτητο να συμφωνήσουν και οι 27 χώρες της ΕΕ, και οι χώρες που επιθυμούν να προχωρήσουν μπορούν να οργανώσουν τα επόμενα βήματα γρήγορα. Τόνισε ότι η ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανικής στρατηγικής στην Ευρώπη προσφέρει μία σπουδαία ευκαιρία για την Ελλάδα και τις ελληνικές βιομηχανίες, επισημαίνοντας τη σημασία της στροφής των εξαγωγών προς την Ασία.
Ο Μιχαήλ Στασινόπουλος, εκτελεστικός διευθυντής της Viohalco SA, αναφέρθηκε στην πραγματική δύναμη της Ευρώπης, υπογραμμίζοντας ότι η στρατηγική αυτονομία απαιτεί εγχώρια παραγωγή και τεχνολογική καινοτομία. Υποστήριξε ότι η βιομηχανία πρέπει να στηριχθεί, κυρίως λόγω του ενεργειακού κόστους και των διασυνδέσεων, ενώ εξέφρασε αισιοδοξία για μέλλον της βιομηχανίας στην Ευρώπη, καθώς οι πρόσφατες εξελίξεις την ενεργοποιούν εκ νέου.
Ο κ. Στασινόπουλος τόνισε την ανάγκη για αλλαγές στην Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι η χώρα έχει αγνοήσει τη βιομηχανία για πάνω από 20 χρόνια. Πρέπει να γίνουν υπερβάσεις από το κράτος, το πολιτικό σύστημα και τις τράπεζες για να δημιουργηθεί ένας ισχυρός παραγωγικός πυλώνας. «Η δυναμική μας είναι να βρούμε την τελευταία θέση στην Ευρώπη. Πρέπει να σκεφτούμε με νέο τρόπο και να αυξήσουμε την παραγωγικότητα» δήλωσε.
Ο Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, αναφέρθηκε στην αύξηση της κατανάλωσης ορυχτών πρώτων υλών στην Ευρώπη και στη μείωση της παραγωγής τους. Είναι απαραίτητο, είπε, να ελέγξουμε τις κρίσιμες πρώτες ύλες, καθώς αυτός που ελέγχει αυτές τις πηγές έχει τον έλεγχο της επόμενης τεχνολογίας. Αναφέρθηκε μάλιστα στην ταχύτητα με την οποία η Κίνα αποκτά κοιτάσματα άλλων χωρών, επισημαίνοντας ότι ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στρατηγικές, άλλες χώρες κινούνται πιο γρήγορα.
Ο Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), διαπίστωσε ότι η Ελλάδα έχει μεγάλες δυνατότητες για αύξηση των εξαγωγών της, αλλά είναι δύσκολο όλοι οι ευρωπαϊκοί τομείς να αναπτυχθούν μέσω εξαγωγών. Τόνισε ότι η Ευρώπη είναι εξαρτημένη από συγκεκριμένες εισαγωγές και υστερεί σε εξαγωγές υψηλής αξίας, γεγονός που περιορίζει την καινοτομία και την ανακαίνιση. Η συνέχιση του παρόντος παραγωγικού υποδείγματος θα οδηγήσει σε υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης, σύμφωνα με τον κ. Βέττα.
Ο κ. Βέττας αναφέρθηκε στους τρεις κινδύνους που διαβλέπει για το μέλλον της Ευρώπης, περιλαμβάνοντας την άμυνα, την γραφειοκρατία και το πολιτικό κόστος που σχετίζεται με το φόβο. Όλα αυτά, είπε, επηρεάζουν τις αποφάσεις της Ευρώπης και ενδέχεται να εμποδίσουν την αναγκαία ανάπτυξη.
Ο Philip Lowe, Senior Adviser της Kekst-CNC, τόνισε ότι οι τελευταίες προκλήσεις έχουν επιταχύνει την ανάγκη των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων να δράσουν. Υπογράμμισε τη σημασία της στρατηγικής αυτονομίας και της ανάγκης να μην εξαρτάται η Ευρώπη υπερβολικά από άλλες χώρες. Η συνεργασία και η απόφαση στα επίπεδα των κρατών μελών και της Επιτροπής είναι καίριας σημασίας για την επιτυχία της στρατηγικής αυτής.
Ο Κρίστιαν Χατζημηνάς, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών (EENE), επεσήμανε την ανάγκη επιμόρφωσης και κατάρτισης του προσωπικού στις νέες τεχνολογικές προκλήσεις. «Η μεγαλύτερη επένδυση που πρέπει να γίνει στην Ελλάδα είναι να επενδύσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό» τόνισε, επισημαίνοντας τη σπουδαιότητα επανεκπαίδευσης της παραγωγικής διαδικασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, προτάθηκε η αύξηση των μισθών, επισημαίνοντας ότι οι αυξήσεις αυτές θα πρέπει να είναι συνυφασμένες με προγράμματα επανεκπαίδευσης σε ψηφιακές δεξιότητες, χωρίς να επιβαρύνονται από μη μισθολογικό κόστος.
Αναφορικά με τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ, ο κ. Χατζημηνάς εξέφρασε την αισιοδοξία του για το μέλλον, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρώπη χρειάζεται να πάρει αποφάσεις που θα την κάνουν πιο αποφασιστική μπροστά στα εμπόδια στο εμπόριο.
Καταληκτικά, και οι δύο πλευρές του Ατλαντικού, η Ευρώπη και η Αμερική, θα χρειαστεί να επενδύσουν στα δύο άκρα για να ενισχύσουν την παραγωγικότητα και να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της εποχής.